Gebouwd erfgoed - nieuwsbrief gemeenten, feb. 2023

In deze editie van de nieuwsbrief over gebouwd en aangelegd (groen) erfgoed voor gemeenten leest u onder meer over wijzigingen in de vergunningprocedure voor hernieuwbare energie, de waardestelling van kerkinterieurs en bijeenkomsten in de provincies over advisering onder de Omgevingswet.
 
Deel deze nieuwsbrief vooral ook met andere collega's die betrokken zijn bij cultureel erfgoed binnen uw gemeente. Abonneren kan via het online aanmeldformulier.

EU versnelt vergunningprocedure hernieuwbare energieprojecten

Sinds 30 december 2022 is een nieuwe tijdelijke Europese noodverordening van kracht. Doel van de verordening is om op korte termijn meer projecten voor hernieuwbare energie (wind- en zonne-energie, warmtepompen en repowerprojecten) in Europa te realiseren. De Europese Commissie wil zo snel mogelijk de afhankelijkheid van gas verminderen en de transitie naar groene energie versnellen. Deze verordening heeft rechtstreekse werking. Dat betekent dat gemeenten met onmiddellijke ingang nog maar maximaal 1 maand hebben voor een (particuliere) vergunningsprocedure voor zonnepanelen (installaties tot 50 kW) en warmtepompen. Binnen deze maand moeten gemeenten hebben geantwoord op de vergunningsaanvraag. De behandeltermijn kan eventueel langer zijn als het noodzakelijk is om aanvullende stukken te vragen.
Verdere informatie volgt zo snel mogelijk. Het Ministerie van EZK verwacht de info in de loop van februari in samenwerking met IPO, VNG en UvW beschikbaar te stellen.

Handreiking voor gemeenten

Juist omdat gemeenten een cruciale rol spelen in de verduurzaming is het vanuit de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) van belang om gemeenten waar nodig en naar behoefte te ondersteunen. Om die reden is op ons websiteonderwerp Duurzaamheid van historische gebouwen een aparte webpagina ingericht als Handreiking voor gemeenten.

Handreiking voor gemeenten

Monumentale verduurzamingsprojecten gezocht!

Voor een nieuwe reeks video's Zien verduurzamen, doet verduurzamen zoeken we inspirerende verhalen. Van monumenteigenaren die (1) aan de start staan van een verduurzamingsproces, (2) midden in het proces zitten of (3) het verduurzamingsproces onlangs hebben afgerond. Voor elk van deze fasen zoeken we maximaal 5 mooie voorbeelden waar we opnames kunnen en mogen maken. Dus kent u goede voorbeelden? Laat het ons dan weten. Stuur een e-mail naar duurzaamheid@cultureelerfgoed.nl.

Advisering onder de Omgevingswet

Interactieve bijeenkomsten in de provincies

De komende maanden organiseren de steunpunten cultureel erfgoed in samenwerking met de RCE bijeenkomsten over de actualiteiten van cultureel erfgoed in de Omgevingswet. Specialisten delen dan  de laatste stand van zaken. En er is gelegenheid om ervaringen uit te wisselen en input te leveren vanuit het dagelijkse werk. Het worden interactieve bijeenkomsten, met uitwisseling tussen Rijk en gemeenten.

Steunpunt Monumenten en Archeologie Noord-Holland trapt af met de eerste bijeenkomst op 20 februari. Op 22 en 23 maart zijn er bijeenkomsten in de provincies Gelderland en Utrecht. Deelname is gratis. Houd voor data in andere provincies de agenda van uw provinciale steunpunt in de gaten.

Meer informatie en aanmelden voor 20 februari

Podcast 'Europa om je heen'

Vier Nederlandse erfgoedlocaties staan centraal in de podcast ‘Europa om je heen’. Wat betekenen het Vredespaleis, het Verdrag van Maastricht, Kamp Westerbork en de Koloniën van Weldadigheid precies voor de Europese waarden, geschiedenis en idealen? En waarom dragen zij het Europees Erfgoedlabel? Kom er alles over te weten met de podcast van DutchCulture. Zestig Europese locaties hebben dit label toegewezen gekregen van de Europese Commissie omdat zij hebben bijgedragen aan de Europese geschiedenis of de Europese Unie. De RCE is nationaal coördinator en werkt nauw samen met DutchCulture om dit label te promoten en potentiële Nederlandse locaties aan te dragen.

Luister de podcast

Gratis waardestelling kerkinterieurs

Interieurs van kerken en kloosters zijn minder in beeld dan het exterieur. En dat terwijl deze interieurs een grote rijkdom aan religieus erfgoed bevatten. Het ensemble van religieus meubilair, kunstwerken en liturgische gebruiksvoorwerpen vertelt een krachtig erfgoedverhaal. Het is daarom cruciaal om religieuze interieurs mee te wegen in de kerkenvisie. Kerkenvisiegemeenten kunnen daartoe gratis een waardestelling van religieuze interieurs in hun gemeente opvragen bij Museum Catharijneconvent. Het museum beheert Kerkcollectie digitaal, de nationale database van religieus erfgoed in kerken en kloosters, en kan gemeenten dus informatie geven over de binnenkant van deze belangrijke gebouwen. Kerkeigenaren kunnen zelf een inlog krijgen voor de database om de informatie over hun eigen kerk(en) te raadplegen.

Interesse? Mail Anique de Kruijf.

Webinars over energie besparen en verduurzaming

Eind vorig jaar organiseerde de RCE twee druk bezochte webinars over energie besparen en verduurzaming van respectievelijk musea en kerkgebouwen. In maart zijn er wederom twee webinars voor dezelfde doelgroepen gepland, beiden van 10:00 - 11:30.

27 maart: Verduurzaamde kerken – aanpak, proces en eindresultaat
29 maart: Duurzaam binnenklimaat voor erfgoedinstellingen

Werken in de erfgoedsector

Adviseur Watererfgoed bij het waterschap

Waterschappen hebben veel invloed op cultureel erfgoed, waaronder cultuurlandschap. Ingrid Oud, Adviseur Watererfgoed bij het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK), is verantwoordelijk voor alle roerende en onroerende zaken die haar waterschap in bezit heeft. Ze richt zich op het behoud, maar werkt ook aan bewustzijn en beleefbaarheid. Samen met de afdeling Communicatie van HHNK werkt ze aan het uitdragen van erfgoed aan een breed publiek. Websites van waterschappen bevatten dan ook een schat aan historische informatie. Lees bijvoorbeeld verder over watererfgoed op de websites van Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, Waterschap Rivierenland en Waterschap Gooi en Vecht.

Vind u het behoud van watererfgoed ook belangrijk? Vergeet dan niet te stemmen tijdens de waterschapsverkiezingen op 15 maart.

Ander nieuws

• Snel besluit over startdatum Omgevingswet cruciaal - Interbestuurlijk is de nieuwe streefdatum van 1 januari 2024 afgesproken. Rijk, IPO, Unie van Waterschappen en bedrijfsleven stellen dat het nu van essentieel belang is dat de Eerste en Tweede Kamer snel een invoeringsdatum vaststellen.
• Start aanvraagperiode instandhoudingssubsidie - Eigenaren van rijksmonumenten die geen woonhuis zijn kunnen van 1 februari tot en met 31 maart 2023 instandhoudingssubsidie aanvragen bij de RCE. Voor deze aanvraagronde is het budget met € 22 miljoen verhoogd.
• Start aanvraagperiode woonhuissubsidie - Van 1 maart tot en met 30 april kunnen particuliere eigenaren van rijksmonumenten met een woonfunctie een aanvraag indienen voor de instandhoudingssubsidie woonhuis-rijksmonumenten.  

Uitgelicht

• Het Verdrag van Faro roept op om cultureel erfgoed midden in de samenleving te positioneren en stelt daarbij erfgoedgemeenschappen centraal. In de gemeente Gouda is verkennend onderzoek gedaan om zicht te krijgen op de omvang en dynamiek van deze gemeenschappen.

• Welke ruimte is er om energie te besparen en toch een veilige omgeving voor onze collecties te bieden? De publicatie Klimaatverklaring voor erfgoedorganisaties stelt een aantal generieke uitgangspunten voor mogelijke aanpassingen aan het binnenklimaat voor.

Agenda

Gecombineerd platform Kleurhistorie en Groen erfgoed - Veenhuizen

do 9 feb 2023
Meer informatie en aanmelden via cultureelerfgoed.nl.

Cursus Gemeentelijk erfgoedbeleid

di 7 mrt 2023
Meer informatie op erfgoedacademie.nl.

Cursus Erfgoed als Bouwsteen

do 16 mrt 2023
Meer informatie op erfgoedacademie.nl.

Cursus Gebiedsbiografie

di 4 apr 2023
Meer informatie op erfgoedacademie.nl.

Cursus Erfgoed, economie en toerisme

wo 12 apr 2023
Meer informatie op erfgoedacademie.nl.

Cursus Vergunningverlening voor monumenten

di 9 mei 2023
Meer informatie op erfgoedacademie.nl.