Gebouwd erfgoed - nieuwsbrief gemeenten 12, april 2023
In deze Nieuwsbrief voor gebouwd en aangelegd erfgoed voor gemeenten leest u onder meer over het nieuwe aanwijzingsprogramma voor Post 65 erfgoed, over hoe u met de kaartlaag rijksbeschermde groenaanleg kunt zien welke groene monumenten zich in uw gemeente bevinden en nodigen we u van harte uit om een bezoek te brengen aan de beurs MONUMENT 2023. Daarnaast staat er een aantal andere interessante bijeenkomsten op de planning.
Deel deze nieuwsbrief vooral ook met andere collega's die betrokken zijn bij cultureel erfgoed binnen uw gemeente. Abonneren kan via dit online aanmeldformulier.
RCE aanwezig op MONUMENT 2023
We ontmoeten u graag
De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) is ook dit jaar weer deelnemer aan de beurs MONUMENT. MONUMENT 2023 vindt plaats van dinsdag 23 t/m donderdag 25 mei in de Brabanthallen in Den Bosch.
De beurs is het trefpunt voor eigenaren van gebouwd erfgoed en erfgoedprofessionals. Thema’s als onderhoud, restauratie en verduurzaming staan centraal. We zijn aanwezig als standhouder, met een expositie over Verduurzaming van monumenten en als deelnemer aan het kennisprogramma.
U vindt ons bij beursstand E009. Een bezoek aan de beurs is gratis bij tijdige aanmelding via onze website. Daar vindt u ook meer informatie over het kennisprogramma. Let op: een kaart aan de deur kost € 25,- exclusief BTW. We kijken er naar uit om u te ontmoeten.
Ontzorgingsprogramma helpt monumenteigenaren bij verduurzaming
Op initiatief van de RCE startte op 3 april het Ontzorgingsprogramma Verduurzaming Monumenten. Het doel hiervan is monumenteigenaren te stimuleren en te begeleiden bij verduurzaming van hun monumentale pand. De invulling van de begeleiding kan verschillen: van het meelezen van offertes tot bijvoorbeeld aansluiten bij een bouwvergadering, inzicht geven in financieringsmogelijkheden of ondersteunen bij het vergunningstraject. Het streven is om de komende drie jaar tenminste 800 eigenaren te helpen. De regeling is complementair aan wat gemeenten zelf ondernemen richting eigenaren. Wij hopen juist dat ook gemeenten eigenaren van rijksmonumenten wijzen op deze regeling.
Programma Faro gaat door; 6 miljoen gereserveerd voor 2023-2025
In het programma Faro onderzoeken we hoe we de mens en de samenleving en hun relatie met erfgoed centraal kunnen stellen. Dit gebeurt in ‘Faro II’ opnieuw samen met het brede erfgoedveld. Staatssecretaris Gunay Uslu heeft hiervoor 6 miljoen euro gereserveerd voor 2023-2025. Dit geld is onder andere voor initiatieven die Faro verankeren in de erfgoedzorg. Een initiatief moet inhoudelijk aansluiten bij de drie richtinggevende principes en de zestien thema's in de Uitvoeringsagenda Faro.
Heeft u ideeën voor een initiatief? Op het prikbord van Platform Faro kunt u uw ideeën en plannen delen.
POST 65
RCE start programma voor behoud erfgoed van na 1965
Staatssecretaris Gunay Uslu heeft de RCE opdracht gegeven om een aanwijzingsprogramma voor Post 65 erfgoed (de ingerichte omgeving uit de periode 1965-1990) op te starten. Specifiek wordt genoemd dat het programma in samenspraak met andere lokale en regionale overheden en belangenorganisaties wordt uitgevoerd. Daarvoor start de RCE onder meer het Platform Post 65. De eerste samenkomst, met als thema participatie, vindt plaats op 11 april in het provinciehuis van Noord Brabant. U bent daarvoor van harte uitgenodigd
Handreiking voor borging van Post 65 erfgoed
Bijzonder voor het erfgoedprogramma is dat naast gebouwen ook gebieden die karakteristiek zijn voor deze periode worden geïnventariseerd. Denk daarbij aan bijvoorbeeld woonerven, bloemkoolwijken en vakantieparken. Onlangs verscheen de Handreiking borging van Post 65 erfgoed, bedoeld voor gemeenten. Dit document geeft handvatten om de waarde en het belang van Post 65-erfgoed te borgen in de verschillende instrumenten van de Omgevingswet en de samenleving hierbij te betrekken.
Luister naar verhalen over Post 65
Het podcastplatform Platte Grond is in samenwerking met de RCE een nieuw seizoen gestart geheel in het teken van Post 65 erfgoed. De eerste afleveringen zijn onlangs gepubliceerd en vertellen over het stadhuis in Terneuzen en over de eerste generatie windturbines.
Meld u aan voor Platform Post 65
Behoud van interieurs
Volg de training
Monumentale interieurs zijn de kwetsbare kern van onze monumenten. Deze interieurs kennen vaak tal van uitdagingen. Denk aan het verduurzamen ervan. En hoe voorkomen we dat waardevolle interieurs of onderdelen daarvan massaal verdwijnen? Volg de vierdaagse training 'Behoud van interieurs' van de ErfgoedAcademie voor ambtenaren en erfgoedprofessionals. Onderwerpen zijn o.a. monumentale interieurs, interieurensembles, introductie interieurgeschiedenis, instandhouding, inventarisatie en onderzoek, Erfgoedwet en interieurs, interieurs en gemeentelijk erfgoedbeleid. De training start op 11 mei in Hilversum.
Urban Heritage Strategies Nijmegen
Internationale zomercursus
Ook deze zomer organiseren IHS (Erasmus Universiteit), TU Delft en de RCE weer de cursus Urban Heritage Strategies (UHS).
In deze 8e editie nemen we Nijmegen onder de loep en gaan we dieper in op de verdichtingsopgave, klimaatadaptatie, herbestemmingsproblematiek en sociale woningbouw in de stad. Deelnemers vanuit de hele wereld - met een focus op de 24 partnerlanden van het Internationaal Cultuurbeleid - zijn welkom. Doet u ook mee? Deadline voor aanmelden is 9 april 2023.
Kaartlaag rijksbeschermde groenaanleg compleet
Welke groene monumenten bevinden zich in uw gemeente?
Welke parken, tuinen en begraafplaatsen zijn beschermd als rijksmonument? De kaartlaag rijksbeschermde groenaanleg brengt dit in beeld. De laatste aanvulling is recent gedaan en daarmee is de kaart compleet.
Deze kaartlaag is onderdeel van de kaart Groen Erfgoed en laat zien welke soort groenaanleg waar ligt en wat de omvang van de bescherming is. De categorieën zoals tuin, stadspark, buitenplaatspark of begraafplaats zijn herkenbaar aan een eigen kleur. Gemeenten kunnen de kaartlaag gebruiken om na te gaan welke ‘groene monumenten’ zich in de gemeente bevinden en of de cultuurhistorische waarden al verankerd zijn in het ruimtelijk beleid. Ook kan de kaartlaag benut worden als informatiebron bij ruimtelijke planvorming en gebiedsontwikkeling (bv. in de omgevingsvisie en in het omgevingsplan). Voor onderzoek is de kaartlaag te combineren met de andere kaartlagen zoals historische kaarten.
U kunt de kaartlaag raadplegen via onze website. Uw eventuele vragen of opmerkingen gebruiken we om de kaartlaag te verbeteren. U kunt deze doorgeven aan onze Infodesk.
Kaartlaag rijksbeschermde groenaanleg
Bereid u voor op de komst van de Omgevingswet
Wat zijn de gevolgen voor de omgang met cultureel erfgoed in onze leefomgeving?
De Omgevingswet wordt per 1 januari 2024 ingevoerd. Dat is de uitkomst van de stemming in de Eerste Kamer op 14 maart. De invoering van de wet heeft ook gevolgen voor de omgang met cultureel erfgoed in onze leefomgeving. Om het erfgoedveld daarop voor te bereiden, organiseren de steunpunten van de provincies verschillende bijeenkomsten om medewerkers van gemeenten voor te lichten over de veranderingen onder de Omgevingswet.
Een aantal bijeenkomsten (Noord-Holland, Gelderland en Utrecht) is inmiddels al geweest, maar de komende maanden staat er nog een aantal op stapel: Noord-Brabant: 19 april, Zuid-Holland: 23 mei, Zeeland: 29 juni, Noord-Nederland (Friesland, Groningen, Drenthe): 16 mei.
Houd de websites van de steunpunten in de gaten voor nieuwe data. De data voor de overige steunpunten worden binnenkort bekend gemaakt.
Uitgelicht
3 miljoen subsidie voor herbestemmen van monumenten
Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) heeft dit jaar totaal € 3 miljoen aan subsidie toegekend om de herbestemming en verduurzaming van monumenten te stimuleren. Dit gebeurt in het kader van de Subsidieregeling stimulering herbestemming monumenten.
Verlenging programma Erfgoed Deal officieel een feit
Initiatiefnemers van potentiële Erfgoed Deal-projecten kunnen weer in gesprek met het Programmabureau over de mogelijkheden van een aanvraag. Meer informatie vindt u hier.
Rapport ‘Trouwe bondgenoot met Hollanditis, Erfgoed van de Koude Oorlog'
Op 24 februari werd het eerste exemplaar van het rapport uitgereikt aan de laatste dienstplichtige militair van Nederland, Peter Hendriks. Deze publicatie vertelt aan de hand van zes verhaallijnen wat zich tijdens de periode van ‘gewapende vrede’ (1945-1991) in Nederland heeft afgespeeld.
Verdieping voor erfgoedvrijwilligers met gratis online trainingen
Om vrijwilligers te ondersteunen en te inspireren met het beheren, toegankelijk houden en leefbaar maken van ons erfgoed, kunnen zij kosteloos online trainingen volgen via het vrijwilligersplatform erfgoedvrijwilliger.nl.
Landelijke Open kerkendag
Op Tweede Pinksterdag, 29 mei 2023, wordt de landelijke Open Kerkendag gehouden. De derde editie van de Open Kerkendag staat in het teken van het kerkinterieur. Op de website van Open Kerkendag vindt u meer informatie of kunt u een kerkgebouw aanmelden voor deelname.
Agenda
11 april - Start platform Post 65 - Post 65 & Participatie
Meer informatie en aanmelden via cultureelerfgoed.nl.
12 april - Cursus Erfgoed, economie en toerisme
Meer informatie en aanmelden via erfgoedacademie.nl.
14 april - Leergang Erfgoedfilosofie
Meer informatie en aanmelden via erfgoedacademie.nl.
20 april - Congres Veelzijdig immaterieel erfgoed
Meer informatie en aanmelden via erfgoedacademie.nl.
8 mei - Roerend in de Regio – editie Limburg
Meer informatie en aanmelden via cultureelerfgoed.nl
9 mei - Vergunningverlening voor monumenten
Meer informatie en aanmelden via erfgoedacademie.nl.
11 mei - Cursus Behoud van interieurs
Meer informatie en aanmelden via erfgoedacademie.nl.
23-25 mei - MONUMENT 2023
Meer informatie en aanmelden via cultureelerfgoed.nl.
7 juni - Urban Heritage Strategies | Nijmegen editie
Meer informatie en aanmelden via cultureelerfgoed.nl.
21 juni - Cursus Groen erfgoed, een kennismaking
Meer informatie en aanmelden via erfgoedacademie.nl.
12-13 oktober - Vlaams-Nederlandse Natuursteendagen
Meer informatie en aanmelden via cultureelerfgoed.nl.
Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed 06-04-2023